امروزه به دلیل افزایش دنیای اینترنت و رشد سریع تکنولوژی، رفتار مجرمانه در فضای مجازی و در فضای آنلاین، یک مبحث بسیار مهم و حیاتی شده است. اما لازم است بدانید که همیشه اقداماتی برای این قبیل اقدامات مجرمانه در نظر گرفته می شود. افرادی که از فضای مجازی استفاده می کنند می توانند با مشاهده افراد مجرم از طریق دایره جرم شناسی رایانه ای، برخورد نمایند. ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با فارنزیک بیشتر آشنا کنیم. اگر شما نیز اطلاعاتی راجع به فارنزیک ندارید، می توانید در ادامه مطالب همراه ما باشید تا اطلاعات لازم را در این باره به دست آورید.
بیشتر درباره فارنزیک بدانید
فارنزیک را با نام جرم شناسی دیجیتال نیز می شناسند. علم فارنزیک شامل مجموعه ای از تکنیک ها و روش های کاملا مختلف می باشد که با آن می توان به بررسی، تجزیه و تحلیل های داده الکترونیکی پرداخت. جالب است بدانید که فارنزیک باعث می شود تا شواهد دستگاه های دیجیتالی نظیر کامپیوترها، تلفن های هوشمند جمع آوری شوند. این کار را با استفاده از یک سری نرم افزارها و تکنیک های تخصصی انجام می دهند. علم فارنزیک نیز به دو دسته زیر تقسیم می شود:
1- Endpoint Forensic: این دسته از علم فارنزیک به جمع آوری شواهد و مدارک از طریق دستگاه های Endpoint مانند کامپیوتر با سیستم عامل های گوناگون نظیر لینوکس و ویندوز، تلفن های هوشمند و سرور ها می پردازد.
2- Network Forensic: در این علم از فارنزیک شواهد و مدارک مورد نیاز از طریق ترافیک شبکه جمع آوری می شود. علم فارنزیک هر چقدر هم که گسترش یابد، باز هم باید زیر هر دو دسته قرار بگیرد.
نکته : این علم فقط به دو صورت دیجیتالی و شبکه ای قابل استفاده است و اگر در شاخه دیگری رشد کند، مجدد باید طبق این دو شاخه از آن استفاده کنند.
کاربردهای فارنزیک
برخی مهم ترین کاربردهای جرم شناسی دیجیتال شامل موارد زیر می شود:
1- کشف داده ها
متخصصان جرم شناسی با کشف داده ها به مجریان قانون کمک می کنند تا بتوانند داده های مهم دستگاه های توقیف شده را کشف کنند. این دستگاه ها شامل لپ تاپ و یا تلفن های همراه می باشند که می توانند تمامی اطلاعاتی که لازم است را در اختیار دادگاه های مربوطه قرار دهند.
2- جبران خسارت
فارنزیک سایبری کمک می کند تا شما بتوانید شدت و میزان آسیب، نقض قوانین و حملات شبکه را تجزیه و تحلیل نمایید و آن ها را مشخص کنید. اگر بتوانید به درستی به این آسیب ها دست پیدا کنید، می توانید به جای کنار گذاشتن آن سیستم از داده های سالم استفاده کنید. با این کار خسارتی وارد نمی شود و شما می توانید با همان سرورها و داده های سالم به کار خود ادامه دهید.
3- ردیابی هکرها
شرکت های خصوصی بسیار زیادی هستند که در زمینه جرم شناسی رایانه ای فعالیت می کنند. همچنین این شرکت ها خدمات مختلفی را نیز برای کمک به دیگر مشاغل ارائه می دهند. که این راه ها عبارتند از:
- ردیابی هکرها
- کشف منابع حملات سایبری
- شناسایی طرف مقصر
4- امنیت شبکه
جالب است بدانید که متخصصان فارنزیک در تقویت امنیت شبکه و حفاظت از سرورهای خصوصی نیز نقش بسیار مهمی دارند. آن ها به شما در مقابل حملات افراد مهاجم کمک می کنند و از هک شدن سیستم شما نیز جلوگیری می کنند. ناگفته نماند که ابزارهای متفاوتی نیز در جرم شناسی رایانه ای وجود دارند که از هر کدام از آن ها برای کمک به شرکت های گوناگون مورد استفاده قرار می گیرند. این ابزارها به ترتیب عبارتند از:
- بازرسی داده ها
- تشخیص فعالیت های مشکوک
- شناخت هکرها و یافتن روش های آن ها
- طراحی بهترین دفاع در برابر حملات سایبری
شاخه های اصلی فارنزیک کدامند؟
- فارنزیک پایگاه داده: به اطلاعات درون پایگاه داده می پردازند تا بتوانند از آن ها حفاظت نمایند.
- فارنزیک ایمیل (Email forensics): در این نوع از شاخه فارنزیک به بازیابی ایمیل ها، تجزیه و تحلیل آن ها می پردازند؛ چرا که می توان از این طریق به اطلاعات بسیار زیادی رسید و این اطلاعات می تواند بسیار کاربردی باشند.
- فارنزیک بدافزار (Malware forensics): در این شاخه از فارنزیک، سعی می کنند کدها را بررسی نمایند تا بتوانند بد افزارها را پیدا کنند و آن ها را مورد آنالیز قرار دهند و از ورودشان جلوگیری نمایند.
- فارنزیک حافظه ( Memory forensics ): در این شاخه از فارنزیک می توانند اطلاعات ذخیره شده و حافظه مخفی و یا رم را جمع آوری کنند. این روش می تواند کمک بسیاری برای برخی از شرکت ها باشد که دارای اطلاعات سری هستند.
- فارنزیک موبایل (Mobile forensics): در این نوع از شاخه فارنزیک متخصصان این دایره می توانند به بررسی تلفن های همراه بپردازند و اطلاعات این دستگاه های هوشمند را بازیابی و آنالیز نمایند. این داده هایی که می توان از طریق این شاخه به دست آورد شامل مخاطبین، پیام های متنی ورودی و خروجی، تصاویر و ویدئوهایی که امکان دارد به دلیل سری بودن پاک شده باشند، می شوند که می توان آن ها را بازگردانی کرد.
- فارنزیک شبکه (Network forensics): در این شاخه با استفاده و کمک فارنزیک می توانید شواهد لازم برای جریم سایبری را به دست آورید.
چند قانون مهم در تحقیقات forensic وجود دارد؟
به طور کلی در تحقیقات forensic قوانینی وجود دارد که عبارتند از:
- باید فرآیند بازرسی از شواهد اصلی را کمینه کنید.
- شواهد را باید دنبال کنید.
- هیچ تغییری در شواهد نباید ایجاد شود.
- باید به طور جدی از شواهد حفاظت کنید.
- از سطح دانشی که دارید فراتر نبروید؛ زیرا ممکن است به شواهدی که به دست آمده است آسیب بزنید.
- حتما تمامی تغییرات در شواهد را مستند سازی کنید.
سخن پایانی
همان طور که مطالعه کردید فارنزیک یک علم جرم شناسی است و به کمک آن می توان اطلاعات از بین رفته را بازگردانی کرد. همچنین امنیت هایی نیز می توانید با این علم ایجاد نمایید که از هک شدن سایت ها جلوگیری شود. شرکت ها و موسسات بسیاری هستند که از فارنزیک استفاده می کنند تا در مقابل حملات سایبری در امان باشند. فارنزیک با بررسی های ادله و شواهد مجازی می تواند در دنیای مجازی مجرم و جرم را به سرعت بالایی پیدا کند. این موضوع را باید بدانید که از فارنزیک فقط برای پیدا کردن مجرمان سایبری استفاده نمی کنند، بلکه از آن در موارد دیگر نیز استفاده می کنند. به عنوان مثال استفاده از فارنزیک را می توان در راستای دستگیری تروریست ها و غیره نیز استفاده کرد. امیدواریم توانسته باشیم اطلاعات مناسبی در اختیار شما عزیزان گذاشته باشیم.
