احتمالاً صدها بار گزینه‌ی حالت پرواز را در گوشی خود دیده‌اید و هر بار پیش از پرواز از شما خواسته شده آن را فعال کنید. اما با توجه به پیشرفت فناوری‌های امروزی، آیا هنوز هم این کار لازم است؟ چرا ایرپلن مود گوشی همچنان وجود دارد و آیا واقعاً باید از آن استفاده کنیم؟
در واقع، حالت پرواز گوشی دلایلی دارد که شاید تا به حال به آن‌ها فکر نکرده باشید.
مروری بر عملکرد حالت پرواز گوشی
اگر فراموش کرده‌اید یا با آن آشنا نیستید، حالت پرواز گوشی یک دکمه‌ی ساده در سیستم‌عامل‌های iPhone، Android و Windows است که تمام اتصالات بی‌سیم دستگاه شما را غیرفعال می‌کند. در بیشتر گوشی‌ها، فعال کردن ایرپلن مود باعث قطع ارتباطات سلولی، وای‌فای و بلوتوث می‌شود (در حالی که GPS معمولاً فعال باقی می‌ماند). با غیرفعال کردن حالت پرواز، تمام این قابلیت‌ها دوباره روشن می‌شوند.
در سیستم‌عامل macOS گزینه‌ی مستقیمی برای حالت پرواز وجود ندارد، اما می‌توانید از طریق Control Center در گوشه‌ی بالا سمت راست صفحه، وای‌فای و بلوتوث را به‌سرعت خاموش کنید. در واقع، تفاوت خاصی میان ایرپلن مود گوشی و خاموش کردن دستی این سه قابلیت نیست؛ تنها مزیت آن راحتی در استفاده است.
امروزه، حالت پرواز بیشتر برای قطع ارتباطات سلولی کاربرد دارد. شما می‌توانید وای‌فای یا بلوتوث را فعال نگه دارید در حالی که حالت پرواز روشن است. همچنین نسخه‌های جدید Android و iOS تنظیمات قبلی شما را به‌خاطر می‌سپارند تا در دفعات بعد، تجربه‌ی ساده‌تری داشته باشید. این قابلیت برای استفاده از وای‌فای در پرواز یا هدفون‌های بلوتوثی بسیار مفید است.
Airplane Mode برای اولین بار در اوایل دهه‌ی ۲۰۰۰ معرفی شد و جایگزینی برای خاموش کردن کامل گوشی هنگام پرواز بود. در آن زمان هنوز خبری از گوشی‌های هوشمند امروزی و کاربردهای متنوع‌شان نبود، اما امروزه این حالت بیشتر از قبل کاربرد دارد؛ چون به شما اجازه می‌دهد بدون نیاز به اینترنت، محتوای دانلودشده را تماشا کنید یا به پادکست‌ها گوش دهید.
| ✅ وسایلی که می‌توانید در طول پرواز استفاده کنید (مجاز) | ❌ وسایلی که نمی‌توانید در طول پرواز استفاده کنید (غیرمجاز) |
|---|---|
| 🎮 کنسول‌های بازی دستی | 😷 دستگاه‌های تنفس/ماسک‌های تصفیه کننده هوا |
| 💻 لپ‌تاپ‌ها (بالای ۱۰,۰۰۰ پا) | 💨 دستگاه‌های بخور شخصی |
| 📀 پخش‌کننده‌های دی‌وی‌دی (DVD) | 🚭 سیگارهای الکترونیکی و ویپ‌ها (Vapes) |
| 🎵 پخش‌کننده‌های موسیقی | 📺 تلویزیون‌ها |
| 🧮 ماشین‌حساب‌ها | 💇♀️ سشوار، گرم‌کننده بطری و وسایلی که حرارت تولید می‌کنند |
| 🪒 ریش‌تراش‌ها (فقط در دستشویی) | 🧸 اسباب‌بازی‌های کنترل از راه دور |
| 📷 دوربین‌ها | 📡 گیرنده‌ها و فرستنده‌های رادیویی |
| 🔌 درگاه‌های شارژ صندلی (بالای ۱۰,۰۰۰ پا) | – |
استفاده از حالت پرواز در هنگام پرواز
رایج‌ترین موقعیتی که از حالت پرواز استفاده می‌شود، همان‌طور که از نامش پیداست، هنگام پرواز است. کارکنان پرواز معمولاً از مسافران می‌خواهند پیش از برخاستن هواپیما، دستگاه‌های الکترونیکی خود را خاموش کرده یا آن‌ها را در حالت پرواز گوشی قرار دهند. البته آن‌ها بررسی نمی‌کنند که آیا واقعاً این کار را انجام داده‌اید یا نه.
به‌طور رسمی، دلیل اصلی این توصیه آن است که ارتباطات بی‌سیم گوشی ممکن است در عملکرد تجهیزات هواپیما اختلال ایجاد کند. با این حال، این موضوع هنوز محل بحث است و هیچ مدرک علمی قطعی وجود ندارد که نشان دهد سیگنال‌های بی‌سیم تلفن همراه به‌طور مستقیم باعث بروز مشکل در هواپیما شده‌اند. بیشتر داستان‌هایی که در این زمینه نقل می‌شوند، یا قدیمی‌اند یا بر پایه تجربه‌های شخصی هستند.
ویدیو: یک لحظه، یک اشتباه، و فرودگاهی که خاموش شد
سیستم‌های الکترونیکی هواپیما به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در برابر تداخل امواج بی‌سیم محافظت شوند، و در نتیجه سیگنال‌های ضعیف گوشی شما به‌سختی می‌توانند بر این تجهیزات تأثیر بگذارند. با این حال، این محافظت‌ها ممکن است با گذشت زمان کمی تضعیف شوند، بنابراین نمی‌توان احتمال بروز تداخل را کاملاً رد کرد.
برخی خلبانان گزارش داده‌اند که گاهی اوقات تداخلات جزئی در تجهیزات ارتباطی آن‌ها رخ داده است؛ هرچند این موارد معمولاً جدی نیستند، اما در محیط حساسی مانند پرواز، حتی یک اختلال کوچک هم اهمیت دارد. با این حال، تاکنون هیچ موردی از سقوط یا حادثه‌ی هوایی که مستقیماً با استفاده از تلفن همراه مرتبط باشد، ثبت نشده است.
ممکن است اگر تعداد زیادی از مسافران هم‌زمان از گوشی خود بدون فعال کردن حالت پرواز استفاده کنند، تداخل گسترده‌ای ایجاد شود، اما هنوز هیچ مدرک علمی قطعی برای اثبات این فرضیه وجود ندارد.
دکل‌های تلفن همراه نمی‌توانند با سرعت هواپیماها همگام شوند
نکته‌ی مهم دیگر این است که هنگام پرواز، گوشی شما مانند حالت عادی به دکل‌های مخابراتی متصل نمی‌شود. از آنجا که در ارتفاع بالایی قرار دارید، گوشی مجبور است از بیشترین توان انتقال خود استفاده کند تا سیگنال‌ها را به دکل‌های زمینی برساند. این موضوع نه تنها قدرت سیگنال‌های منتشرشده از هواپیما را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند سرویس سلولی دیگر کاربران روی زمین که از همان دکل‌ها استفاده می‌کنند را مختل کند.
و از آنجایی که سرعت حرکت شما بسیار بالاست، گوشی شما دائماً از محدوده‌ی یک دکل سلولی خارج شده و وارد محدوده‌ی دکل دیگری می‌شود. جستجوی مداوم گوشی برای سیگنال جدید مصرف باتری بالایی دارد، بنابراین یکی از دلایل عملی و مهم برای فعال نگه داشتن حالت پرواز گوشی هنگام پرواز، صرفه‌جویی در مصرف باتری است.
به هر حال در هواپیما نمی‌توانید تماس تلفنی برقرار کنید، بنابراین بهتر است آن باتری را برای بازی، موسیقی یا کارهای مشابه ذخیره کنید.
ارتباط حالت پرواز با قوانین پرواز
در ایالات متحده، قوانین FCC استفاده از تلفن همراه برای تماس در هواپیما را ممنوع کرده‌اند، اما هدف اصلی جلوگیری از مشکلات مربوط به دکل‌های مخابراتی روی زمین است. شما مجازید از تلفن‌ها و سایر دستگاه‌های الکترونیکی استفاده کنید، به شرطی که قوانین خطوط هوایی را رعایت کنید.
قانون فدرال ایجاب می‌کند که دستورالعمل‌های خدمه پرواز را دنبال کنید. بنابراین، اگر هنگام درخواست فعال کردن حالت پرواز گوشی این کار را انجام ندهید، از نظر تئوری ممکن است با مشکل قانونی مواجه شوید (هرچند این احتمال کم است، مگر اینکه رفتار پرخاشگرانه‌ای نشان دهید).
بیشتر خطوط هوایی از مسافران می‌خواهند که دستگاه‌های خود را در طول کل پرواز در حالت پرواز گوشی نگه دارند، و توجه ویژه‌ای به این موضوع در زمان برخاستن و فرود هواپیما دارند. دلیل این امر این است که برخاستن و فرود، حساس‌ترین مراحل پرواز هستند و خلبان نیاز به ارتباط واضح و بدون اختلال با کنترل ترافیک هوایی دارد.
این موضوع مشابه دلیلی است که چرا از شما خواسته می‌شود دستگاه‌های بزرگ‌تر مانند لپ‌تاپ را هنگام برخاستن و فرود جمع کنید. در صورت بروز وضعیت اضطراری، وجود این وسایل روی میز یا در دست، سرعت واکنش شما را کاهش می‌دهد و حتی ممکن است در صورت از دست رفتن کنترل هواپیما، به اشیایی خطرناک و پرتاب‌شونده تبدیل شوند.
اما واقعاً این موضوع تا چه اندازه اهمیت دارد؟
سؤال منطقی این است که اگر حالت پرواز گوشی تا این اندازه اهمیت دارد، چرا استفاده از آن در پروازها عملاً اختیاری است؟ اگر روشن بودن تلفن همراه واقعاً آن‌قدر خطرناک بود که می‌توانست باعث سقوط هواپیما شود، خطوط هوایی قطعاً اقدامات سخت‌گیرانه‌تری برای اطمینان از فعال بودن حالت پرواز انجام می‌دادند یا حتی اجازه‌ی ورود دستگاه‌های الکترونیکی به کابین را نمی‌دادند.
استفاده در داخل هواپیما
اگر قصد استفاده از وسایل الکترونیکی در پرواز خود را دارید، باید این قوانین ایمنی را رعایت کنید:
| 📱 قوانین استفاده از وسایل الکترونیکی | 💡 توضیحات |
|---|---|
| ✈️ دستگاه‌های الکترونیکی تأییدشده باید در طول پرواز در حالت هواپیما (Airplane Mode) باشند. | ✅ می‌توانید از دستگاه‌های تأییدشده خود به جز در هنگام برخاستن (Takeoff) و فرود (Landing) استفاده کنید. |
| 💻 لپ‌تاپ‌ها و درگاه‌های برق هواپیما فقط در ارتفاع بالای ۱۰,۰۰۰ پا قابل استفاده هستند. | ⚡ شما فقط زمانی می‌توانید از سرویس تلفن خود استفاده کنید که درب اصلی کابین باز باشد یا زمانی که مهماندار پرواز دستور دهد. |
پاسخ همان چیزی است که پیش‌تر گفتیم: بهتر است همه‌ی مسافران گوشی خود را در حالت پرواز قرار دهند، اما خطر آن‌قدر جدی نیست که خاموش کردن کامل تلفن‌ها الزامی شود. از طرفی، بیشتر افراد برای سرگرمی در طول پرواز به گوشی خود نیاز دارند. بنابراین ممکن است اتفاقی بیافتد و توصیه می‌شود ایرپلن مود گوشی را فعال کنید، اما در صورتی که این کار را نکنید، خطر چندان بزرگی شما را تهدید نخواهد کرد.
خطوط هوایی و نهادهای نظارتی دلایل دیگری هم برای ادامه‌ی رعایت حالت پرواز گوشی مطرح کرده‌اند. یکی از فرضیه‌ها این است که فعال کردن این حالت می‌تواند میزان «خشم هوایی» یا همان رفتارهای پرخاشگرانه و ایجاد مزاحمت در طول پرواز را کاهش دهد. به‌نظر می‌رسد جلوگیری از امکان تماس با افرادی که در پرواز حضور ندارند، شانس بروز درگیری‌های ناشی از مسائل غیرمرتبط را کم می‌کند.
دلیل دیگری این است که صحبت کردن با تلفن همراه می‌تواند اطرافیان شما را اذیت کند؛ با توجه به تعداد افرادی که ادب استفاده از هدفون در هواپیما را رعایت نمی‌کنند، این نگرانی کاملاً به‌جا است.
حالت پرواز گوشی حتی روی زمین هم مفید است
تا اینجا تمرکز ما روی پروازها بود، اما حالت پرواز گوشی حتی زمانی که روی زمین هستید هم کاربرد دارد. خاموش کردن تمام رادیوها (یا حداقل رادیوی ارتشاعات) میزان کاری که گوشی باید انجام دهد را کاهش می‌دهد، که باعث صرفه‌جویی در مصرف باتری یا شارژ سریع‌تر می‌شود. همچنین این یک راه حل سریع برای رفع مشکلات اتصال دستگاه است.
از آنجایی که حالت پرواز مانع ارتباط گوشی با دکل‌های سلولی می‌شود، می‌تواند به شما کمک کند از هزینه‌های رومینگ هنگام کوتاه‌مدت در یک کشور دیگر جلوگیری کنید. علاوه بر این، می‌تواند به‌عنوان روشی سریع برای کاهش حواس‌پرتی در گوشی استفاده شود؛ هرچند حالت‌های مدرن Do Not Disturb و Focus عملکرد بهتری در این زمینه دارند. برای انجام دادن Focus می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:
حالت پرواز گوشی یک گزینه‌ی راحت و کاربردی است که بهتر است هنگام پرواز آن را فعال کنید تا علاوه بر کاهش خطر اندک تداخل امواج، باتری گوشی شما نیز در سفر ذخیره شود. شما می‌توانید در حین فعال بودن حالت پرواز، از وای‌فای و بلوتوث استفاده کنید. هرچند این کار احتمالاً تأثیری روی هواپیما نخواهد داشت، اما برای رعایت قوانین پرواز، فعال کردن آن توصیه می‌شود.
