مانیتورینگ سرور یک فرآیند ضروری برای حفظ عملکرد و کارایی سرور و شبکه‌های مورد استفاده در یک سازمان است. سیستم‌های دیجیتالی لازم برای انجام عملیات تجاری در هر مقیاسی، از جمله سرورها، پایگاه‌های داده و برنامه‌های کاربردی، همگی برای پردازش و ذخیره اطلاعات به سرورها متکی هستند. بنابراین، مانیتورینگ سرور جزء اساسی هر زیرساخت فناوری اطلاعات هستند.
درک ارزش اساسی یک شبکه کامپیوتری و نقش آن در عملیات تجاری مهم است، اما مانیتورینگ سرور چیست؟ آیا معیارهای خاصی وجود دارد که باید رعایت شوند یا عناصر IT خاصی که باید نظارت شوند موردنظر است؟ هیچ‌کس نمی‌خواهد با قطعی سرور مواجه شود که باعث از دست دادن زمان، توقف پیشرفت و هزینه‌های هنگفت از کار افتادگی شود. برای جلوگیری از یک فاجعه، فناوری مانیتورینگ سرور ، بسیار مهم است که با اطمینان کنترل سرور خود را به روشی کارآمد و مقرون به‌صرفه در دست بگیرید.
در این مقاله توضیح خواهیم داد که مانیتورینگ سرور چیست و چگونه می‌توان از ماهیت پیچیده و چند بعدی آن استفاده کرد.
مطالب مرتبط: راهنمای جامع خرید سرور
مانیتورینگ سرور دقیقا چیست؟
مانیتورینگ سرور به فرآیند نظارت سیستماتیک تجهیزات سرور برای اطمینان از عملکرد و امنیت زیرساخت‌های فناوری اطلاعات اشاره دارد. تقریباً هر شرکتی، از سرورها برای ذخیره داده‌ها و دسترسی به آنها در هر زمان استفاده می‌کند. آنها وب‌سایت‌ها، برنامه‌ها و سرویس‌ها را شبانه-روز در حال اجرا نگه می‌دارند. اما حتی قوی‌ترین سرورها نیز از نقص، خرابی یا بارگذاری بیش از حد مصون نیستند. نظارت به ردیابی وضعیت سرورها و شناسایی مشکلات در مراحل اولیه قبل از اینکه منجر به اختلال یا قطعی جدی شود لازم است.
سه نوع اصلی از سیستم‌های مانیتورینگ سرور وجود دارد:
- درون سازمان: سیستم‌های مونیتورینگ بر سرور در محل، سیستم‌های نرم افزاری داخلی هستند که بر روی سخت‌افزار خود شرکت اجرا می‌شوند. این سرورها هم تحت مالکیت و هم در اختیار شرکت هستند. این نوع امکان سفارشی‌سازی بهتر و کنترل مستقیم بر عملکرد و انطباق را فراهم می‌کند. به‌طور کلی مقرون به‌صرفه‌تر است، اما اغلب برای مدیریت پر زحمت‌تر است.
- مبتنی بر ابر: سیستم‌های مانیتورینگ بر سرور مبتنی بر ابر، سرورهای آنلاین مبتنی بر اشتراک هستند که توسط ارائه دهندگان شخص ثالث میزبانی می‌شوند. راه حل‌های مانیتورینگ ابری مانند سرورهای داخلی عمل می‌کنند. با این حال، برخلاف سیستم‌های داخلی سنتی، این سرورهای مجازی روش‌های فوری را ارائه می‌کنند و می‌توانند در هر زمان به چندین کاربر دسترسی داشته باشند.
- اپلیکیشن‌های کاربردی موبایل: برنامه‌های کاربردی موبایل سیستم‌های نظارت بر سرور هستند که برای گوشی‌های هوشمند یا تبلت‌ها ساخته شده‌اند. آنها توسعه سیستم‌های نظارت داخلی یا سیستم‌های نظارت مبتنی بر ابر هستند. این برنامه‌ها، امکان رصد در حال حرکت را به داده‌های مانیتورینگ سرور ارائه می‌کنند که می‌تواند به‌ویژه برای مدیران فناوری اطلاعات مفید باشد.
مدیریت سرور
در فناوری اطلاعات، مانیتورینگ سرور یک بخش اساسی از مدیریت سرور است. مدیریت سرور خود از دو مرحله مهم تشکیل شده است: مانیتورینگ سرور و نگهداری سرور. با ابزارها یا خدمات بهینه مونیتورینگ سرور، اطلاعات و هشدارهای مربوط به وضعیت سرور، KPI، استفاده از CPU، مغایرت‌ها، اختلالات احتمالی و غیره. می‌توان برای اولویت‌بندی و رسیدگی به این مسائل بر این اساس استفاده کرد. تعمیر و نگهداری سرور شامل تکمیل وظایف منظم و لازم برای حفظ عملکرد سرور است. مانیتورینگ و تعمیر و نگهداری سرور به‌صورت دستی، داده‌های جمع‌آوری‌شده از طریق نظارت بر سرور با ارائه گزارش‌های بحرانی در موارد مختلف؛ به‌عنوان مثال، هر مشکلی که باید به آن رسیدگی شود یا به‌روزرسانی‌هایی که باید انجام شوند، جزو وظایف هستند. چند نمونه از وظایف نگهداری سرور عبارتند از:
- بررسی به‌روز رسانی‌ها
- به‌روز رسانی نرم افزار و امنیت در صورت نیاز
- انجام بک آپ‌های منظم
- بررسی اینکه پشتیبان‌گیری‌ها کار می‌کنند یا خیر
- بررسی استفاده از سرور
سرورها چیستند؟
سرور یک کامپیوتر یا «سیستم کامپیوتری» است که به‌طور خاص برای ارائه خدمات درخواستی، از جمله ذخیره فایل‌ها، اجرای برنامه‌ها، میزبانی وب‌سایت‌ها، مدیریت پایگاه‌های اطلاعاتی و غیره طراحی شده است. سرورها بر اساس «مدل client-server» (سرویس دهنده و سرویس گیرنده) اجرا می‌شوند. در این مدل، رایانه‌ای که درخواست سرویس می‌کند، «مشتری یا client» و رایانه‌ای که به درخواست سرویس پاسخ می‌دهد، «سرور» نامیده می‌شود.
سرورها ستون فقرات سیستم‌های شبکه مدرن هستند. این دستگاه‌های قدرتمند به‌طور همزمان در پس‌زمینه به بخش‌های کوچکتری تبدیل می‌شوند، زیرا به‌طور همزمان ورودی‌های مشتریان متعدد را پردازش می‌کنند و داده‌ها را برای بهبود دسترسی سازماندهی می‌کنند. بدون سرورها، اینترنت نمی‌تواند مانند چیزی که امروز شاهد آن هستیم کار کند. در اینجا برخی از عملکردهای کلیدی سرور آورده شده است:
- دسترسی به پایگاه داده: همه انواع داده‌ها را می‌توان ذخیره و سازماندهی کرد و به‌راحتی با یک سرور به آنها دسترسی داشت. دسترسی کاربر به نوع سرورِ مورد استفاده بستگی دارد. به‌عنوان مثال، یک سرور داخلی ممکن است قبل از دسترسی به منابع خاصی نیاز به تأیید مدیریت فناوری اطلاعات داشته باشد، در حالی که یک سرور آنلاین و مبتنی بر ابر داده‌هایی را ذخیره و یکپارچه می‌کند که می‌توانند در هر زمان به چندین کاربر دسترسی داشته باشند.
- ایجاد همکاری: اتصال جهانی، تبادل داده، به اشتراک‌گذاری فایل، و ارتباطات بلادرنگ، همگی تلاش‌ها و وظایف مشترکی هستند که توسط سرورها امکان‌پذیر شده‌اند.
- مقیاس پذیری: سرورها به گونهای ساخته شده‌اند که درجهبندی شوند. در دنیایی از عملیات تجاری بین‌المللی، منابع آنلاین به‌طور مداوم در حال گسترش هستند تا نیازهای پایگاه‌های مشتریان رو به رشد جهانی را برآورده کنند.
- امنیت و حریم خصوصی: از سرورها می‌توان برای حفظ حریم خصوصی داده‌ها با پیاده‌سازی و حفظ فایروال‌های امنیتی، کنترل‌های دسترسی و رمزگذاری برای اطلاعات حساس استفاده کرد.
- استقرار منابع: سرورها می‌توانند به‌عنوان بایگانی منابع متمرکز عمل کنند. چندین سرور مجازی می‌توانند تنها از یک سرور واقعی استفاده کنند و استفاده از سرور را بهینه کنند و هزینه‌ها را کاهش دهند.
- کارکرد عملیاتی: شاید برای خیلی‌ها ناشناخته باشد که سرورها مسئول ارتقاء توانایی‌های اجرای عملیات تجاری دیجیتال هستند. برای مثال، میزبانی وب سایت، میزبانی ایمیل و پایگاه‌های داده مشتریان همگی بر روی سرورها کار می‌کنند.
- بازیابی حوادث: برای به حداقل رساندن از دست رفتن داده‌ها، سرورها مکانیسم‌های پشتیبانی مختلفی برای محافظت از داده‌ها در برابر رویدادهای غیرمنتظره دارند. این شامل مکانیسم‌های پشتیبان‌گیری کامل، افزایشی و پشتیبان‌گیری دیفرانسیل است.
ابزارها و خدمات مانیتورینگ سرور
مانیتورینگ سرور یک فرآیند پیچیده است که برای نظارت بر سلامت سرور و تولید گزارش داده‌های ضروری برای تیم‌های فناوری اطلاعات نیاز به ابزارها یا راه حل‌های نرم افزاری دارد. امروز شرکت‌ها این فرصت را دارند که از مجموعه گسترده‌ای از ابزارهای نظارت بر سرور و خدمات SAAS شخص ثالث، برای مانیتورینگ سرور انتخاب کنند. ابزارهایی وجود دارد که برای انواع خاصی از مانیتورینگ سرور، ابزارهای داخلی فراهم شده توسط ارائه‌دهندگان سرور و مدیریت جامع سرور یا ابزارهای مدیریت فناوری اطلاعات طراحی شده‌اند.
ابزارهایی برای انواع خاص مانیتورینگ سرور:
- مانیتورینگ سلامتِ سرور
- مانیتورینگ عملکرد سرور
- مانیتورینگ سرور از راه دور
- مانیتورینگ وب سِرور
- گنجایش و محتوای سرور
ابزارهای ارائه دهنده سرور داخلی یا شخص ثالث:
- سرور اوبونتو
- سرور لینوکس
- سرور ویندوز
نرم افزارها یا ابزارهای نظارت بر شبکه و سرور را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد. دسته اول شامل ابزارهایی است که برای سرورهای داخلی طراحی شده‌اند. برخی از نمونه‌ها ممکن است شامل نرمافزار مانیتورینگ سرورهای ویندوز یا ابزاری برای نظارت بر سرور لینوکس باشد. دسته دوم یک سرویس مانیتورینگ سرور به‌عنوان سرویس (MaaS) است. این نوع ابزار نظارت بر سرور برای نظارت بر سرور آنلاین مبتنی بر ابر طراحی شده است.
سرورها جزء ضروری زیرساخت فناوری اطلاعات هستند. بدون سرور، عملیات کسب و کار دیجیتال امکان‌پذیر نخواهد بود. بخش فناوری اطلاعات یک شرکت مسئول نگهداری از عملیات دیجیتال، عملکرد بهینه سرور و عملکرد کلی آن است. بنابراین، حفظ سلامت سرور، عیب‌یابی و حل مشکلات موجود، و اجرای اقدامات پیشگیری از صدمات، همه وظایف حیاتی هستند که به‌لطف نظارت فعال سرور می‌توانند به‌طور موثر اجرا شوند.
قابلیت‌های مانیتورینگ سرور
همه ابزارهای نظارت بر سرور دارای تغییرات جزئی در قابلیت‌ها و ویژگی‌های نظارتی خاص خود هستند. با این حال، چند نوع قابلیت نظارت وجود دارد که در اکثر ابزارهای مانیتورینگ سرور یا راه حل‌های نرم افزاری رایج است. این موارد عبارتند از:
- مانیتورینگ دسترسی از راه دور
- مانیتورینگ امنیت
- مانیتورینگ میزان خطا
- مانیتورینگ شبکه
- مانیتورینگ مصرف CPU
- مانیتورینگ رم
- مانیتورینگ عملکرد
- مانیتورینگ مصرف دیسک
- مانیتورینگ سلامت سرور
- مانیتورینگ خدمات
چهار سیگنال طلایی مانیتورینگ فناوری اطلاعات
به نقل از گوگل، چهار سیگنال طلایی پایش فناوری اطلاعات وجود دارد که در هر صورت باید اندازه‌گیری شوند. این چهار سیگنال یا معیار عبارتند از:
1- دوره عکس العمل: دوره عکس العمل، مدت زمانی است که طول می‌کشد تا درخواست کاربر پردازش شود. زمان از لحظه‌ای که کاربر درخواست می‌دهد شروع می‌شود و به محض دریافت پاسخ به پایان می‌رسد. این معیار معمولاً در میلی‌ثانیه (ms) اندازه‌گیری می‌شود.
2- ترافیک: ترافیک اندازه‌گیری تعداد سیگنال‌هایی است که یک سیستم در هر ثانیه دریافت می‌کند. ترافیک همچنین به عنوان تقاضای اعمال شده روی یک سیستم شناخته می‌شود. انواع مختلفی از ترافیک وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از HTTP، FTP یا نقطه انتهایی API.
3- خطاها: خطاها معیاری برای میزان درخواست‌های ناموفق هستند. این خطاها می‌تواند نتیجه شکست صریح، ضمنی یا توسط سیاست باشد. خطاها نشانه‌ای از مشکلات پیکربندی یا محتوا هستند.
4- اشباع: اشباع معیاری برای مصرف منابع است. به عبارت دیگر، درصد استفاده را نسبت به حداکثر ظرفیت اندازه‌گیری می‌کند. برخی از نمونه‌ها شامل استفاده از CPU، استفاده از حافظه، استفاده از دیسک و پهنای باند شبکه است.
مانیتورینگ سرور می‌تواند یک کار چالش برانگیز باشد. فرآیندهای دستی هم فوق‌العاده ناکارآمد هستند و هم اغلب ناقص هستند، که منجر به نقض‌های امنیتی بسیار پرهزینه، مشکلات عدم انطباق و حتی قطع شدن سرور می‌شود. تحت کنترل داشتن مانیتورینگ سرور با راه حل قابل اعتماد نظارت بر سرور، پیشرفت را در سراسر بخش فناوری اطلاعات ارتقا می‌دهد.
