تا کنون حس کرده‌اید که کسی گوشی هوشمند شما را ردیابی می‌کند؟ آیا به نرم افزارهای جاسوسی آلوده شده است؟ در اینجا چند پرچم قرمز وجود دارد که نشان می دهد ممکن است شخصی از شما جاسوسی کند.
آیا تا به حال احساس کرده اید که کسی شما را تعقیب می‌کند؟ این احساس ناراحتی برای بیشتر افراد آشناست، و حتی با وجود اینکه اکثریت قریب به اتفاق ما در دنیای فیزیکی تعقیب نمی‌شویم، تقریباً هر کاری که آنلاین انجام می‌دهیم به یک روش ردیابی می‌شود.
در واقع همانطور که احتمالا می‌دانید، اکثر برنامه‌های موجود در گوشی هوشمند شما داده ها را برای مقاصد تجاری جمع آوری می‌کنند. اما تفاوت قابل توجهی بین این کار و جاسوسی واقعی وجود دارد.
جاسوسی موبایل چیزی که شما تصور می‌کنید نیست. وقتی اصطلاح «جاسوسی تلفنی» بکار می‌رود، احتمالاً بیشتر مردم به فیلم‌های هیجان‌انگیز و استراق سمع‌های هالیوودی فکر می‌کنند و تصور می‌کنند که چنین چیزی فقط برای افراد یا مجرمان سرشناس اتفاق می‌افتد. اما در واقعیت، هر کسی که گوشی هوشمند دارد یک هدف بالقوه است.
در گسترده‌ترین عبارت، هر برنامه‌ای که برای نظارت بر فعالیت یک فرد بدون رضایت او استفاده می‌شود، می‌تواند به عنوان نرم‌افزار جاسوسی (یعنی نرم‌افزار spying) توصیف شود. یک اپلیکیشن معمولی دانلود شده از یک فروشگاه برنامه معتبر که داده‌های غیرمجاز را جمع آوری می‌کند، نرم افزار جاسوسی محسوب می‌شود، درست مانند نرم افزارهایی که به طور خاص و فقط برای جاسوسی از افراد طراحی شده‌اند، نرم افزار جاسوسی محسوب می‌شوند. و دقیقاً به دلیل اینکه نرم افزارهای جاسوسی در اشکال مختلف وجود دارد، می‌تواند یک تهدید نسبتاً چالش برانگیز برای شما باشد.
به عنوان مثال، شرکتی که در آن کار می‌کنید ممکن است با نرم افزار نظارت کارکنان از شما جاسوسی کند: نظارت بر مکالمات شما با همکاران، پیگیری جستجوهای شما در مرورگر، گرفتن اسکرین شات از صفحه نمایش شما و غیره. در همین حال، شریک زندگی شما (یا یکی از نزدیکان شما) می‌تواند هر حرکت شما را با استالکرور(نوعی جاسوس افزار که برای جاسوسی سایبری استفاده می‌شود) ردیابی کند.
عملکرد جاسوس افزار
این برنامه‌ها از نظر عملکرد، ویژگی‌ها و سطح نفوذ بسیار متفاوت هستند، اما قوی‌ترین نرم‌افزار جاسوسی می‌تواند تقریباً تمام اطلاعاتی را که در تلفن خود دارید جمع‌آوری کند. این شامل موقعیت مکانی، هرگونه کلیک(لمس)، گزارش تماس‌ها، عکس‌ها، فیلم‌ها، مخاطبین، استفاده از اپلیکیشن‌ها و غیره می‌شود.
جاسوس افزار چقدر رایج است؟
همانطور که توسط مرکز SciTechDaily گزارش شد، یک مطالعه در سال 2022 اشاره کرد که تعداد دستگاه‌های دارای جاسوس‌افزار در ایالات متحده بین سپتامبر 2020 تا مه 2021 افزایش 63 درصد یافته است. در بریتانیا، این افزایش 93 درصد در همین بازه زمانی ثبت شده است.
این مطالعه که توسط دانشگاه کالیفرنیا، سن دیگو انجام شد، نشان داد که این برنامه‌ها از تکنیک‌های بسیار متنوعی برای جمع‌آوری داده‌ها از اهداف نامشخص استفاده می‌کنند و اکثر آن‌ها در پس‌زمینه اجرا می‌شوند. همچنین مشخص شد که نرم‌افزار جاسوسی محبوب چندان ایمن نیست (مثلاً از رمزگذاری استفاده نمی‌کند)، که متغیر دیگری را به کل موضوع وارد می‌کند.
آیا موبایل من از من جاسوسی می‌کند؟
اگر دلیلی دارید که فکر می‌کنید تلفن‌تان از شما جاسوسی می‌کند، باید به دنبال پرچم‌های قرمز رایج و علائم هشدار دهنده باشید.
در اینجا مواردی که باید به آن‌ها توجه کنید آورده شده است:
عمر باتری
برنامه های جاسوسی منابع انرژی زیادی را تخلیه می‌کنند. اگر روی گوشی شما وجود دارد، عمر باتری احتمالاً بسیار کمتر از گذشته می‌شود.
صدای زمینه
بسیاری از برنامه‌های جاسوسی تماس‌ها را ضبط می‌کنند و می‌توانند میکروفون را فعال کنند، بنابراین اگر هنگام صحبت کردن یا فقط استفاده از آن صدایی در پس‌زمینه می‌شنوید، ممکن است به موبایل شما ورود پیدا کرده باشند.
برنامه‌های مشکوک
همه جاسوس افزارها مخفی نیستند. برخی از انواع به عنوان نرم افزار معمولی تبدیل شده‌اند و برای پنهان شدن در دید ساده طراحی شده‌اند. اگر به موردی حساس شده اید، تمام برنامه‌های نصب شده روی گوشی خود را بررسی کنید.
درجه حرارت
اگر گوشی شما وقتی آن را در دست می‌گیرید داغ می‌شود و به نظر می‌رسد که حتی زمانی که برنامه‌های سنگینی را اجرا نمی‌کنید بیش از حد گرم می‌شود، ممکن است شخصی در حال جاسوسی از شما باشد.
استفاده از داده ها
اکثر جاسوس‌افزارها داده‌ها را در زمان واقعی برای مجرم می‌فرستند، بنابراین اگر دلیلی دارید که فکر می‌کنید تحت نظارت هستید، باید به هرگونه افزایش در استفاده از داده تلفن همراه توجه داشته باشید.
مسائل مربوط به عملکرد
مشکلات عملکرد لزوماً نشانه‌ای از جاسوس‌افزار نیستند، اما اگر از شما جاسوسی می‌شود، گوشی هوشمند شما قطعاً با مشکلات عملکرد متوسط تا قابل توجهی مواجه خواهد شد، احساس کندی، مشکل برای راه‌اندازی برنامه‌ها، خرابی مکرر و غیره خواهد داشت.
چگونه از جاسوسی موبایل جلوگیری کنیم
اگر ثابت کنید که واقعاً از طریق تلفن هوشمند خود از شما جاسوسی می‌شود، اولین کاری که باید انجام دهید شناسایی برنامه‌ای است که از شما جاسوسی می‌کند. اگر با نرم‌افزار مخفی کاری که در پس‌زمینه کار می‌کند سروکار دارید، ممکن است کمی مشکل باشد، اما همچنان باید همه برنامه‌های گوشی خود را با دقت نگاه کنید و آن‌هایی را که مشکوک به نظر می‌رسند حذف کنید. نصب نرم افزار آنتی ویروس، تغییر همه رمزهای عبور و به روز رسانی مواردی که باید هر از چندگاهی تغییر کنند، قدم منطقی بعدی خواهد بود.
ساده‌ترین و ایمن‌ترین گزینه این است که گوشی خود را به تنظیمات کارخانه بازنشانی کنید. با این کار دستگاه به حالت اولیه در هنگام خرید برمی‌گردد و همه داده‌ها، از جمله هر بدافزار یا نرم‌افزار جاسوسی را پاک می‌کند. به طور طبیعی، این بدان معناست که قبل از ریست فکتوری، باید از تمام اطلاعات مهم (مانند مخاطبین، عکس‌ها، اسناد) نسخه پشتیبان تهیه کنید.
چگونه از آلوده شدن گوشی خود توسط نرم افزارهای جاسوسی جلوگیری کنیم
با این اوصاف، بهتر است مانند هر تهدید سایبری دیگری بر پیشگیری تمرکز کنید. برای شروع، این شامل اجرای اقدامات پیشگیرانه اساسی است، به این معنی که شما باید:
-تمام نرم افزارهای موجود در گوشی هوشمند خود را به روز نگه دارید.
-از رمزهای عبور قوی و پیچیده و احراز هویت دو مرحله ای استفاده کنید.
-از شبکه های Wi-Fi عمومی خودداری کنید یا حداقل نقاط دسترسی اینترنت را قبل از استفاده از آن‌ها اسکن کنید.
-لینک یا پیوست ناشناخته را به دقت بررسی کنید.
-نرم افزار ضد بدافزار قابل اعتماد را نصب کنید.
-برنامه‌ها و اسناد را فقط از منابع مطمئن دانلود کنید.
-مجوزهای برنامه را مدیریت کنید و آن‌ها را به طور منظم مرور کنید.
اگر این کارها را انجام دهید، باید بتوانید از اکثر حملات سایبری حتی قبل از وقوع آن‌ها جلوگیری کنید. اما اگر می‌خواهید مایل بیشتری را طی کنید، قدم‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید برای بهبود امنیت کلی خود بردارید. اگر یک گوشی اندرویدی دارید، از یک سیستم عامل امن‌تر و حفظ حریم خصوصی مانند Graphene استفاده کنید. و چه از Android یا iPhone استفاده کنید، همیشه می‌توانید از VPN ها، ارائه دهندگان ایمیل رمزگذاری شده و سایر نرم افزارهای تقویت کننده امنیت استفاده کنید.
اجازه ندهید تلفن شما از شما جاسوسی کند
مانند بسیاری از مردم، شما احتمالاً گوشی هوشمند خود را در تمام طول روز و هر روز بسته نگه می‌دارید. هیچ مشکلی در این مورد وجود ندارد، اما اگر کسی بخواهد آن را علیه شما سلاح کند، عواقب وخیم خواهد بود.
به همین دلیل مهم است که مراقب باشید و در جریان آخرین روندها در فضای مجازی باشید. به یاد داشته باشید که تلفن هوشمند شما هرگز آنقدر که فکر می‌کنید امن نیست و همیشه جای پیشرفت وجود دارد.
