این روزها در بستر اینترنت بسیاری از کارهای روزمره را میتوان انجام داد. از دیدن فیلم و سریال گرفته تا تعامل با دوستان، انجام سفارشهای مدیر، دورکاری، اتصال به کلاس درس و حتی خرید آنلاین.
شاید یک دهه پیش اگر به کسی میگفتید که میتواند بدون رفتن به بازار و اتلاف وقت، سرزدن به مغازهها و حتی تحمل ساعتها، ترافیک، بهراحتی کالای مورد نظر خود را در فروشگاههای آنلاین ببیند و خرید کند این امر برایش غیرقابل باور بود. اما اینروزها به لطف فناوری همهچیز امکانپذیر است؛ حتی خرید آنلاین.
ولی فنآوری، به همان اندازه که مزایا دارد با برخی تهدیدها و خطرها همراه است. مثلاً همین خرید آنلاین ممکن است خطراتی را متوجه کاربران نماید. در ادامه با ما باشید تا راهکارهای خرید ایمن در بستر اینترنت را بخوانید.
چرا خرید آنلاین میتواند خطرناک باشد؟
همیشه تراکنشهایی که هنگام خرید آنلاین صورت میگیرد چندان امن نیست؛ در اینگونه خریدها یا ممکن است کارت بانکی و سیستم شما هک شود و یا اینکه هرگز کالا به دستتان نرسد یعنی شما با افرادی مواجه باشید که هزینۀ کالا را به حسابشان واریز میکنید اما این شماره حساب، جعلی است و در واقع هیچ فروشگاه یا محصولی در کار نیست.
در سال ۲۰۱۹، مرکز رسیدگی به جرایم اینترنتی FBIبهطور متوسط روزانه ۱۳۰۰ شکایت سرقت آنلاین دریافت کرد که در مجموع ۳.۵ میلیارد دلار خسارت به افراد و کسب و کارها وارد آورده بود.
این درحالیاست که FBI در سال 2023، شکایتهای بیشتری در مورد عدم دریافت کالاهای خریداری شده به صورت آنلاین توسط مصرف کنندگان داشته است.
بسیاری از خریداران به خاطر کالاهای تبلیغ شده در رسانههای اجتماعی یا گوگل، به حساب فروشگاه اینترنتی جعلی، پول واریز کردند اما چیزی دریافت نکردند و پس از تماس با فروشگاه یا اطلاع به پلیس، پاسخشان این بود: «فروشگاهی در کار نیست!»
قبول داریم که این امر میتواند لذت خرید آنلاین را از بین ببرد؛ اما چنانچه شما آگاه باشید و نکات ایمنی را رعایت کنید قطعاً از آن لذت خواهید برد و حتی به دیگران، پیشنهاد میدهید این نوع خرید را تجربه کنند.
راهکار یک: خرید از فروشگاههای معتبر
بهتر است از فروشگاههای معتبری خرید کنید که فروش آنلاین نیز دارند. مزیت این کار آن است که شما خریدار را میشناسید و به او اعتماد دارید.
راه دیگر آن است که سایتهای خرید مورد علاقه خود را بوکمارک کنید تا بهسرعت و با خیال راحت به همان سایت موردنظر منتقل شوید. (از تایپ نام فروشنده در نوار مرورگر خود خودداری کنید چرا که ممکن است به سایتهای جعلی با نامهای مشابه ارجاع داده شوید که تنها یک حرف یا نشانه بین سایت اصلی و سایت دروغین تفاوت است و متأسفانه شما متوجه نمیشوید.)
راهکار دو: بررسی فروشگاههای تازهکار
چنانچه فروشگاهی جدید در شبکههای اجتماعی یا گوگل به تبلیغ پرداخته است بلافاصله دچار هیجان خرید از آن نشوید. ابتدا خوب سایت را بررسی کنید. گول نظرها و پیشنهادها را نخورید؛ چون ممکن است جعلی باشند؛ درعوض به قسمت آدرس، شماره تماس و نماد استاندارد توجه کنید مثلاً در ایران، نشانۀ معتبر بودن یک سایت برای فروش کالا، اینماد است.
با شمارۀ ثبتشده در سایت تماس بگیرید تا مطمئن شوید که کسی پاسخگوی شما خواهد بود.
پیشنهاد مطالعه: مروری کلی بر امنیت سایبری؛ نکاتی که هر شخصی باید بداند
راهکار سوم: مراقب تبلیغهای پرزرق و برق بودن
آیا تبلیغی را در فیسبوک، تلگرام یا اینستاگرام دیدهاید که قیمتهای پایینی داشته باشد؟ یا پیشنهاد چشمنوازی از کالاهای رایگان؟ یا این جمله که فقط تا پایان امروز میتوانید با پرداخت مبلغ یک کالا، دو کالا جایزه ببرید؟ یا مثلاَ در حراج امروز شرکت کنید و برندۀ جایزه شوید؟ و مواردی از این دست؟ خب پیش از آنکه بهاصطلاح هول شوید و به خرید هیجانی اقدام کنید کمی بیندیشید و با فکر جلو روید.
طبق اعلام کمیسیون تجارت فدرال آمریکا (FTC)، گزارشهای مربوط به پولهای ازدسترفته ناشی از کلاهبرداریهای رسانههای اجتماعی با وعدۀ شرکت در قرعهکشی، اعطای جایزه به 10 نفر خریدار اول، یکی بخر، دوتا ببر و… در سال گذشته بیش از سه برابر شده است.
اگر یک پیشنهاد، بیشازحد خوب است باید در آن شک کرد. قیمتها را قبل از خرید مقایسه کنید. تفاوت بسیار زیاد بین قیمت اصلی کالا با قیمت پیشنهاد شده در سایت، میتواند چرلغ قرمز خطری باشد مبنی بر اینکه با یک سایت جعلی یا افراد کلاهبردار طرفید. سایتی که فقط برای سرقت پول از مشتریان، طراحی شده است و هیچ فروش کالایی در کار نیست.
پیشنهاد مطالعه: «خرید ایمن» در تخفیفهای جذاب بلک فرایدی، از آمازون تا دیجیکالا!
راهکار چهارم: بررسی امنیت سایت پیش از خرید
سنجش امنیت سایت یکی از راهکارهایی است که میتواند شما را از ضرردیدن در خرید آنلاین نجات دهد. دقت کنید که کد URL سایت معتبر باید با “https” شروع شود نه فقط ” http.”
راهکار ششم: دقت درمورد کلاهبرداریهای ایمیلی
یکی از راههایی که بسیاری از کاربران هنگام خرید آنلاین متحمل ضرر میشوند افتادن در دام کلاهبرداریهای ایمیلی است.
ممکن است ایمیل یا متنهایی دریافت کنید که پیشنهادهای شگفت انگیزی ارائه میدهند یا ادعا کنند که مشکلی در تحویل بسته وجود داشته است و لازم است شما با ارائۀ یک کد که به ایمیل شما ارسال شده است بسته را تحویل بگیرید همین کار کافی است تا شما هک شوید.
پیامهای مشکوک را از فرستندههای ناآشنا حذف کنید و پیوستها را باز نکنید یا روی لینکها در پیامها کلیک نکنید زیرا میتوانند کامپیوتر یا گوشی شما را به ویروسها و دیگر بدافزارها آلوده کنند.
راهکار هفتم: حفظ اطلاعات شخصیتان
این یک قانون کلی است: هیچ وبسایت خریدی نباید اطلاعات خصوصی و شخصی شما مثل شمارۀ کارت اعتباری، شمارۀ رمز یکبار مصرف و یا رمز ایمیل را از شما درخواست کند. اگر دیدید که سایتی از شما تقاضای ارسال چنین اطلاعاتی دارد بلافاصله سایت را بلاک کنید چون احتمال اینکه با مجرمان سایبری سروکار داشته باشید زیاد است.
راهکار هشتم: استفاده از کارت اعتباری
همیشه از یک کارت اعتباری برای خرید امن استفاده کنید. اول اینکه یک کارت اعتباری به فروشنده اجازه دسترسی مستقیم به پول موجود در حساب بانکی شما را نمیدهد؛ و دوم، بیشتر کارتهای اعتباری، کدهای امنیتی دارند که بهراحتی قابل سوءاستفاده نیست.
این بدان معناست که سازمان ارائهکنندۀ کارت اعتباری، پیش از واریز پول، مواردی را از شما میپرسد مثل: کد ارسال شده به شمارۀ تلفنتان یا تأیید کدی که به ایملتان ارسال شده است. این موارد امنیتی، جلوی تراکنش تقلبی را میگیرد.
راهکار نهم: یادداشت جزئیات خرید
پس از آنکه سفارشتان ثبت شد شمارۀ پیگیری، شمارۀ رسید کالا و شمارۀ محصول را یادداشت کنید. یادتان باشد حتماً از فاکتور خریدتان یک اسکرین شات بگیرید تا درصورتیکه اعلام شد هیچ وجهی از سوی شما پرداخت نشده است آن را ارائه کنید.
پیشنهاد مطالعه: چگونه از فروشگاه اینترنتی خود در برابر حملات سایبری محافظت کنیم؟
راهکار دهم: خرید آنلاین از فروشگاههای واقعی
فروشگاه حقیقی یا واقعی به آن دسته از فروشگاههایی گفته میشود که بهصورت فیزیکی به فروش محصولات به مشتریان میپردازند و برای ارائۀ خدمات بهتر به مشتریان بیشتر یا کسانی که از لحاظ جغرافیایی، با فروشگاه فاصلۀ زیادی دارند اقدام به فروش آنلاین نیز کردهاند.
درصورت خرید از این نوع فروشگاهها خیالتان راحت است که با یک سایت متقلب یا خیالی، سروکار ندارید بلکه از فروشگاهی خرید میکنید که واقعی است. و حتی درصورت دیرکرد ارسال محصول موردنظرتان، میتوانید با پشتیبانی یا مدیر فروشگاه تماس بگیرید و یا حضوری به آنجا مراجعه کنید.