Dark Pattern یا الگوی تاریک اصطلاحی است که توسط هری بریگنول ابداع شده است و ویژگی رابط کاربری را توصیف میکند که برای فریب کاربران طراحی شده است به گونهای که باعث میشود تا کاربر کاری را انجام دهد که بیشتر برای شرکت سازنده آن مفید باشد تا خود کاربر. به عنوان مثال، یک شرکت ممکن است عمداً لغو یک حساب کاربری یا خدمات را دشوار کند تا کاربر با ناامیدی تسلیم شود و آن را فعال بگذارد.
مثالهای Dark Pattern
در زیر لیستی از تاکتیک های الگوی تاریک مورد استفاده توسط برخی شرکت ها آمده است.
عمداً ویژگیهایی را که به نفع شرکت نیست (با روشهایی مانند کوچک کردن سایز فونت) از کاربران پنهان شود.
بستن یا لغو یک حساب کاربری یا خدمات، دشوار یا غیرممکن است.
قبل از دادن اجازه لغو به شما، از شما خواسته شود که با یک انسان تماس بگیرید یا ایمیل بزنید.
عضویت خودکار کاربران در یک خبرنامه یا لیستهای ایمیل شرکت.
به نادرستی باعث کمیاب به نظر رسیدن یک محصول یا خدمات شدن و ایجاد حس فوریت در کاربر.
تغییر عمدی قالب یا طرح استاندارد برای فریب کاربر.
انتخاب خودکار محصولات یا خدمات برای افزودن به سبد خرید.
ایجاد پرسشنامه یا آزمونهایی به منظور جمع آوری داده های کاربر.
فروش محصولات یا خدمات در بستهها یا پکیجها به منظور دشوار کردن مقایسه قیمت ها.
اضافه کردن هزینههای اضافی در مرحله نهایی فرآیند سفارش.
نوشتن پیامهایی که تایید آنها منجر به خجالتزدگی مشتری میشود. مانند ایجاد پیامی که دکمه عدم قبول آن، این متن را دارد: نه متشکرم، دوست ندارم پول پس انداز کنم.
نمایش تبلیغات به گونهای که آن تبلیغ شبیه به بخشی از وب سایت به نظر می رسد.
فریب کاربران برای به اشتراک گذاری اطلاعات تماس یا ارسال دعوت نامه برای دوستان از طریق ایمیل یا رسانه های اجتماعی.
تمدید بی سر و صدا یا شروع شارژ ماهانه کارت اعتباری بدون اطلاع کاربر.
مجبور کردن کاربران برای باز کردن حساب کاربری قبل از اینکه به آنها اجازه مشاهده چیزی داده شود.
سوء استفاده از نوتیفیکیشنها
چگونه از Dark Pattern اجتناب کنید؟
صبور باشید و برای خواندن همه چیز به آرامی و با دقت، وقت بگذارید. اکثر کاربران به این دلیل که عجله دارند و برای خواندن وقت نمی گذارند ، در الگوهای تاریک قرار می گیرند. با این حال، حتی با این توصیه، هنوز هم ممکن است قربانی Dark Pattern شوید زیرا این ظاهرهای کاربری، به همین دلیل طراحی شده اند. اگر احساس می کنید توسط یک شرکت فریب خورده اید، توصیه می کنیم از خدمات شرکت دیگری به عنوان جایگزین استفاده کنید.